zaterdag 29 juni 2013

De aanhouder wint

Eduard van Boxtel, de drijvende kracht achter Le site sur l'Art Roman en Bourgogne heeft een database met gebouwen die romaans zijn of zouden moeten zijn, maar niet al die bouwwerken staan op zijn site.

Is dat kleine raampje boven een kerkraam?
Die waar hij twijfels over heeft bijvoorbeeld, hebben in zijn systeem een vraagteken en worden pas op de site gezet als vast staat dat ze ook inderdaad bestaan. Naar aanleiding van een opmerking over de romaanse kerken binnen ons postcodegebied (71460, 34 gemeenten, en dus nog veel meer gehuchten) ontving ik een mail van hem, waaruit het volgende citaat :
"Confrançon is ook een vraagteken. Ik heb hier geen fotos van maar hij staat wel op de lijst van Alain Guerreau die ik je eerder stuurde. Het zou gaan om een kapel "comparable avec Ougy, Chazelle, ...." maar dat lijkt me sterk. Het zou een voormalige kerk zijn, nu een privegebouw. Geeft dat enig aanknopingspunt voor jou?".
Nou, niet echt dus. We rijden regelmatig door dit gehucht maar ons was nooit iets opgevallen. Op een dag reden we wat langzamer dan gewoonlijk door Confrançon heen, en schoten ook een paar zijstraten in het dorp in. Aan het eind van het plaatsje schoten we een man aan met de vraag of hij soms iets van een kerk in Confrançon wist, maar hij kende alleen de kerk in Cortevaix. We meldden dat bij het meldpunt romaanse kerken, en daarmee was de kous af. Dachten we.


Of dit soms?

Tot ik op zoek naar een héél andere kerk op weer een andere site stuitte, Observatoire du Patrimoine Religieux. Daar stonden meerdere kerken op waarnaar ik tot dan toe slechts één verwijzing had, en aangezien zowel van Boxtel als de OPR verwezen naar een kerk in Confrançon, leek het waarschijnlijk dat we die gewoon gemist hadden. Op een mooie dag stopten we er weer, en liepen systematisch alle straten af. Op de satellietfoto is goed te zien dat Confrançon weliswaar klein is, maar toch een fors aantal huizen telt. Daar kwam bij dat de OPR als staat van de kerk gaf "Vestige Ruine", en van Boxtel wist ook niets concreets te vertellen, dus ga maar zoeken, over muurtjes glurend, blaffende en mogelijk bijtende honden ontwijkend, en hopend ergens een hoop puin, of beter nog, wat overeind staande muren te vinden.....

De voormalige kerk van Confrançon
We hadden zo goed en zo kwaad als het ging bijna alle huizen en tuinen bekeken, op de laatste huizen aan de D14 richting Cortevaix na, toen Sue letterlijk bij het één na laatste huis in de gevel een klein raampje zag met een maria beeld erin en ik aan de andere gevel een nieuw vierkant raam ontwaarde dat in een mogelijk romaanse raamopening met ronde boog was geplaatst. Hadden we beet?
Toen ik de gevel die Sue had gezien, waar ook nog een grote deuropening in zat met een ronde boog op de foto zette, kwam de eigenares naar buiten. Uiteraard was de vrouw nieuwsgierig en misschien ook wel een beetje ongerust naar wat we bij haar huis uitspookten. Toen we haar echter vertelden dat we op zoek waren naar een voormalige kerk, ontdooide ze en bevestigde ze dat dit inderdaad dé kerk was. Het bleek dat het gebouw gesplitst was; zij bewoonde de rechter-, iemand anders de linkerhelft. Ze wist ook nog te vertellen dat de oorspronkelijke kerkklok in de kerk van Cortevaix stond opgesteld.
Is er nog iemand die niet gelooft dat de aanhouder wint?

Praktische informatie (met dank aan Eduard van Boxtel) :
Voormalige kerk (woonhuis) Saint-? in Confrançon (Cortevaix), 12de eeuw, 0*

Voor onze eigen website klik hier.

De klok van Confrançon in de kerk van Cortevaix

zaterdag 15 juni 2013

Een toevalstreffer

Na een bezoek aan een voedselbeurs (dat klinkt in het Frans toch leuker : Marché des Plaisirs Gourmands) in Mâcon, besloten we nog ergens een kerk te bezoeken; inderdaad, dezelfde van twee blogs terug, die van Saint-Maurice-de-Satonnay. Dat was de eerste maal dat we daar voor een toedeur stonden.

De Chapelle Sait-Benoît in Les Renauds

Op weg naar die kerk kwamen we door het gehucht Les Renauds, vlakbij Charbonnières, dat op zijn beurt weer vlakbij de golfbaan van Mâcon ligt.
En in dit dorpje zagen we, langs de kant van de D86, een woonhuis liggen waarvan de helft nog duidelijk het karakter had van een oude kapel. Het bleek te gaan om, en ik citeer nu Wikipedia, om zo niet de oudste, dan toch wel één van de oudste nog bestaande romaanse kapellen in Bourgondië, gewijd aan Saint-Benoît. In Wikipedia valt het jaartal 960, net iets na de bouw van de abdij van Cluny.
Het kapelletje heeft een klokketoren zoals je ze vaak in het zuiden van Frankrijk aantreft, een clocher à peigne.
Op deze tocht vonden we dus weliswaar niet wat we eigenlijk zochten, maar we gingen toch niet helemaal onverrichterzake naar huis.

Praktische informatie (met dank aan Eduard van Boxtel) :
Voormalige kapel (woonhuis) Saint-Benoît in Les Renauds (Charbonnnières), 10de eeuw, 0*

Voor onze eigen website klik hier.

De clocher à peigne

zaterdag 1 juni 2013

Een fort binnen een fort

Als je eigenaar bent van een gebouw dat op de monumentenlijst staat ben je verplicht om dat gebouw af en toe open te stellen voor het publiek. Daar mag je dan overigens wel entree voor heffen, en je kunt zelf kiezen wanner je opent.

Château en chapelle
De overblijfselen van de oudste nog bestaande kerk in Cluny, de Saint-Odilon bijvoorbeeld, bevinden zich in een woonhuis. De eigenares heeft blijkbaar subsidie gehad voor de restauratie van die resten, en stelt haar vestibule waar nog een paar zuilen met kapitelen te zien zijn open voor het publiek op de internationale monumentendagen, tegen een bescheiden entree van 1 à 2 euro per persoon.
In het plaatsje La Chapelle-de-Bragny ligt een kasteel dat in privé handen is, en binnen dat kasteel ligt een versterkte kapel, net zoiets als de kapel in Bezorney uit de vorige blog. Ook La Chapelle-de-Bragny was ooit een doyenné van de abdij van Cluny.
HDit château kent ook een beperkte openstelling. Het château én de kerk of kapel is 's middags geopend van 1 t/m 14 juli en van 1 t/m 30 september, tegen betaling van 4 euro per persoon.


De kapel
Ik dacht in mijn onschuld, dat de plaats is vernoemd naar de kapel, maar dat blijkt niet het geval te zijn. De heren van Bragny hadden de familienaam de la Chapelle, en daar komt dan ook de naam van het plaatsje vandaan. De kerk is een fraai voorbeeld van vroeg romaanse architectuur. Naar alle waarschijnlijkheid is de kerk, waarvan alleen de absis nog staat, gebouwd door een Lombardische bouwmeester.
Karakteristiek zijn de bandes lombardes (boogfriezen) binnen en buiten en de frise de dents d'engrenage (zaagtand fries, vertaling van mezelf).
Omdat er in de middeleeuwen nogal wat conflicten werden uitgevochten tussen de diverse grondbezitters, zoals de heren de la Chapelle en de heren d'Huxelles-Brancion, is de kerk in die periode voorzien van een ommuring die de dorpelingen bescherming bood als de diverse heren de strijdbijl weer eens hadden opgegraven.

Boog- en zaagtandfries
Enfin, ons plaatselijke leugenaartje (Le Journal de Saône-et-Loire) publiceert elke vrijdag een bijlage met een agenda van zaken die in de komende week in ons département te doen zijn. Ironisch genoeg heet die bijlage Samedi & Cie, en die naam stamt nog uit de tijd dat de bijlage op zaterdag uitkwam. We kopen die krant trouw elke vrijdag, en zodoende vond ik uit dat deze kapel, die zeer de moeite waard bleek te zijn, tijdelijk open was.
En van dat bezoek heb ik geen spijt gehad!
Voor wat meer foto's van het kasteel en de kapel, klik hier.

Praktische informatie (met dank aan Eduard van Boxtel) :
Voormalige kapel Saint-? (slotkapel) in La Chapelle-de-Bragny, 11de eeuw, 3*

Voor onze eigen website klik hier.