zaterdag 22 februari 2014

Voormalige kerk, voormalig stadhuis, voormalige dorpskern


Toen ik met mijn interactieve kaart van romaanse kerken in Saône-et-Loire bezig was, rees er een vraagteken over Ozolles. Die stond op de website van Eduard van Boxtel vermeld, en ik had die kerk geprikt op wat logisch leek, namelijk de dorpskerk. Dat was volgens van Boxtel echter niet correct. Ik kreeg als steuntje in de rug terug dat het om een voormalige kerk ging, "naast mairie, lieudit St-Martin". Nou is Ozolles voor ons niet echt naast de deur, dus was het wachten op een tochtje voor een klant naar de Brionnais. Als we daar dan toch waren, konden we eens op zoek gaan naar die kerk.
Een tijdje terug was het zover.

Mairie - Ozolles
 Op het programma van die dag stonden het kerkje van Ozelles en een kapel in Pomey, een gehucht dat bij Ozolles hoort. De "nieuwe" kerk van Ozolles was snel gevonden, en die lag vlakbij de mairie. Om de mairie heen lag een braakliggend stuk grond, waar mogelijk ooit een kerk had gestaan. Navraag bij iemand die zich in de buurt van de kerk ophield leverde niets op: er was maar één kerk in Ozolles, en de oude stond volgens hem waarschijnlijk op dezelfde plek als de nieuwe maar was inmiddels waarschijnlijk gesloopt. De tocht naar Pomey verliep al niet veel beter. Pomey stond niet op de Michelinkaart, een bordje die kant op volgend kwamen we in en heel ander gehucht terecht, en van de kapel was geen spoor te bekennen. Zowel Ozolles als Pomey werden voorlopig even in de vriezer gezet.

Interieur moderne kerk - Ozolles
 Maar alles heeft zijn vervolg. Een tijdje later moesten we weer richting Brionnais, en dit keer gingen we beter voorbereid op pad. Ik had van van Boxtel nadere informatie ontvangen over de romaanse kerk in Ozolles. Het ging om een voormalige, tot woonhuis verbouwde kerk, waar alleen de facade nog aan een kerk deed denken. De kerk lag naast de voormalige mairie, in de voormalige dorpskern van Ozolles. Het ging om het gehucht of de buurtschap Saint-Martin, en de kerk maakte deel uit van een kluster van 3 gebouwen. Vanuit één van die gebouwen had men zicht op de facade.

Achterzijde voormalige kerk - St-Martin (Ozolles)
In zo'n geval geven zowel Google Maps als Geoportail.fr (onder het hoofdje IGN-kaarten) bruikbaarder informatie dan Michelin. Saint-Martin was snel gevonden, er was daar maar één kluster van 3 huizen, en de kapel van Pomey stond ook duidelijk aangegeven. Een screendumpje van de kaart met Saint-Martin en één van Pomey gaf voldoende aanknopingspunten om beide gebouwen te vinden.

Facade voormalige kerk - St-Martin (Ozolles)
De voormalige kerk van Ozolles
bleek nu eenvoudig te vinden. De eigenaar, die volgens van Boxtels bron niet erg toeschietelijk was waar het informatie over zijn huis betrof, bleek niet thuis, het hek rond het erf was niet op slot, en een rondgang rondom de kerk bleek dus eenvoudig mogelijk te zijn. Dat was Ozolles afgehandeld.

Kapel uit 1877 - Pomey (Ozolles)
Ook Pomey bleek met de gedetailleerde kaart eenvoudig te vinden. Het eerste waar ik tegen aan liep was een kapel. Na goed rond gekeken te hebben bleek het een kapel te zijn die in 1877 was gebouwd; niet echt in de hoogtijdagen van de romaanse bouwkunst dus. Opnieuw het kaartje raadplegend, bleek de gezochte kapel (Chapelle des Blancs) nog iets verder op te liggen. het was een dakloze kapel die zo te zien ondanks het openluchtkarakter ervan nog in gebruik leek te zijn. Er stond een primitief altaar met een kruis erop, en er stond een simpele houten bank.

En ondanks het feit dat dit soort tochten niet altijd succesvol verlopen, geeft het een heuse kick als het gezochte wel gevonden wordt!

Chapelle des Blancs - Pomey (Ozolles)
De Brionnais is zeer de moeite waard, goed te doen  als dagtripje vanuit La Tuilerie de Chazelle!

zaterdag 8 februari 2014

Heb je soms poep in je ogen dan?

Ik was al tenminste drie maal in de kerk van Ougy (gemeente Malay) geweest, de twee laatste keren om nog wat meer detailfoto's van buiten én binnenkant van de kerk te maken. In de kerk zelf zijn een aantal resten van fresco's te vinden, en één daarvan zou de apostel Filippus voorstellen. Ik had een aantal malen de restanten bekeken, maar ik kon nergens duidelijk vinden wie nu Filippus zou kunnen zijn.

De kerk in Ougy
In de absis zijn heel vaag wat resten te zien van een Christus in Glorie, en een afbeelding van en gevleugelde stier (Lucas) links en de kop van Lucas rechts. Verder zijn er nog wat resten van geschilderde staties van de kruisweg, en restanten van een rouwband met het familiewapen van de familie du Blé van Uxelles, de heren van o.a. Cormatin.

Interieur met westelijke deur
Oktober 2013 kreeg ik een verzoek van Eduard van Boxtel, om een bepaalde foto van het interieur op maximale grootte naar hem op te sturen; hij wilde namelijk een foto van dat fresco uitsnijden en op zijn website toevoegen. En toen werd ik opeens wakker. Inderdaad, net boven de westelijke deur (die altijd gesloten is) was in een halve cirkelboog, heel vaag, een fresco te onderscheiden. Omdat de kerkmuren binnen nogal van vocht te leiden hebben gehad waren de muren hier en daar nogal gevlekt, en met alleen een kleine zijdeur open leek de fresco bij een vluchtige beschouwing gewoon op zo'n vochtplek.


Het wapenschild van de familie Du Blé
De vergrootte foto was snel verzonden, met de belofte dat ik binnenkort wel een keer langs zou gaan om een detailfoto te maken; we komen regelmatig min of meer langs Ougy. Ik had die kerk eigenlijk nog nooit gesloten gezien, maar met ingang van dit jaar bleek de kerk vanaf 4 november tot 3 maart 2014 met uitzondering van zater- en zondagen gesloten. En we stonden dus op woensdag 6 november voor een gesloten deur. Maar goed, op zaterdag 9 november waren we weer in de buurt, dus gingen we even langs. Deur opnieuw gesloten. Op zondag 17 november hadden we meer geluk. Dit keer stond de zijdeur wagenwijd open.

Het symbool van Lucas de Evangelist
Zelfs nu was, bij binnenkomst, niet onmiddelijk duidelijk om wat voor fresco het ging. De schildering bevindt zich in een tamelijk donker deel van de kerk, maar toen mijn ogen eenmaal gewend waren aan de schemer was hij snel getraceerd. En omdat ik graag foto's zonder flits maak, en mijn partner ontdekte dat de deur onder de fresco niet op slot was, maar was vergrendeld met een aan elke zijde in de muur ingelaten balk, duurde het niet lang voor ik ontdekte hoe de deur te ontgrendelen, en toen was de fresco heel duidelijk zichtbaar.

Lucas de Evangelist
Enfin, de foto's waren snel gemaakt, en daarna was het nog slechts een kwestie van de deur sluiten en de balk weer op zijn plaats aanbrengen.
Achteraf gezien had ik die fresco best eerder kunnen vinden; volgens een brochure bevindt de fresco zich aan de achterzijde van het westportaal van de kerk. Misschien niet zo duidelijk als "binnen boven de deur", maar voor een ervaren churchspotter duidelijk genoeg.
Waarmee weer is aangetoond, dat wie zijn hoofd niet gebruikt, zijn benen, of in mijn geval, zijn auto moet gebruiken!

Filippus de Apostel
Ougy ligt op slechts 15 minuten met de auto van La Tuilerie de Chazelle verwijderd.